Crisissen omringen ons: corona, stikstof, klimaat, biodiversiteit. Je zou denken dat dit een reden is om samen ons uiterste best doen deze crisissen het hoofd te bieden. Daar lijkt het echter niet op, als je kijkt naar de cijfers. Maar weinig mensen informeren zich erover via een betaald journalistiek medium, en dit jaar ging een record minimum aantal mensen naar de stembus. Het kan zijn dat het alleen te maken heeft met vertrouwen in de politiek, maar misschien is er ook iets anders aan de hand. Namelijk een gebrek aan vertrouwen in de maakbaarheid van de samenleving.
Hoe is dat gerelateerd aan de NPO-memo en de problemen in de jeugdzorg? Volgens LochemGroen! hangt welbevinden af van zelfvertrouwen en verbondenheid, en hebben ouders, scholen en instanties dit de laatste jaren grotendeels om zeep geholpen.
Vanuit wantrouwen wordt er omgegaan met de jeugd. Ze worden volgens De Correspondent langer dan ooit in strakke stramienen gezet op school en thuis met huiswerk, georganiseerde clubjes, muziekles en bijbaantjes. Hangplekken zijn er nauwelijks, laat staan natuurlijke ontmoetingsplaatsen waar jong en oud samenkomt. Men vreest ‘de hangjeugd’, terwijl vrije omgang en ontplooiing van levensbelang is voor de ontwikkeling van zelfvertrouwen en gemeenschapszin.
Hoe gaan we het tij keren? Niet met nog meer educatie, cursussen en sportles. Nee, we hebben niet meer zogenaamde game tijd nodig, maar play. Ruimte om te ontdekken, te bouwen, iets te initiëren. Ruimte om te leren van andere kinderen en jongeren, ruimte om aan jongere kinderen iets te leren en van oudere kinderen af te kijken. Buiten of binnen, samen, op een creatieve plek die zelf kan worden vormgegeven. Ongeorganiseerd en ongedwongen, zonder toezicht. Ja, dat is wel even slikken, want die jeugd van tegenwoordig...
Hoe mooi is het om te zien wat er gebeurt als de jeugd wel een kans krijgt? Op onze informele ponyclub pakken tienermeiden kleine kinderen bij de hand en leiden hen op tot paardenverzorger, waarna op hun beurt de kleine kinderen groot worden en het verder dragen. Blijkbaar was de paardentram in Gorssel vroeger ook zo’n plek. Juist de mix van leeftijden maakt dat ieder zich ontwikkelen kan. Het strandje van de Eefsche beek is ook zo’n plek, met een mini strandje, twee eilandjes en boomstam bruggetjes. We gingen er met de basisschool heen de eerste schooldag van het jaar, waarna het als nieuw ontdekte plek afgelopen jaar regelmatig werd bezocht. Jonge kinderen leren van oudere kinderen hoe te zwemmen, er worden zandkastelen gemaakt en vissen gered.
Tuurlijk: er is wel eens troep. En dan? Dan zijn wij als volwassenen aan zet. Wij zijn weer de oudere jongeren die onze jongeren moeten opvoeden.
Wat is er dan nodig vanuit de gemeente, wat kunnen we doen met NPO gelden? LochemGroen! zegt: meer ruimte creëren voor jongeren, en vanuit vertrouwen met hen in gesprek over waar de behoefte ligt. Hén laten organiseren, hen ruimte geven. Misschien wordt het een skatepark, een muziekstudio, een eigen te bouwen Tiny house of een extra ponywei. Laten wij dat nou eens niet bepalen, maar een deel van de zak geld rechtstreeks aan hun initiatieven besteden. Én er ook fysieke vrije ruimte voor kopen of huren. En -minstens zo belangrijk- daarbij zorgen dat de volwassenen om de jeugd heen hen dat vertrouwen geven, hen erheen laten gaan. Want daar schort het ook steeds vaker aan. Mensen laten hun kind liever ‘veilig’ binnen gamen dan buiten spelen. Met alle gevolgen van dien: eenzaamheid en depressies.
Vanuit LochemGroen! denken we dat we door de jeugd ruimte en vertrouwen te geven, zij zichzelf weer gaan vertrouwen, dat ze gaan geloven in een maakbare samenleving. Dan zal ook de betrokkenheid bij de crisissen vergroot worden, blijven dorpen ondernemers houden en dus leefbaar en gaan we ook weer naar de stembus. En bovendien voelen jongeren zich dan weer gewaardeerd. Alleen samen kunnen we de problemen het hoofd bieden, en dat samen kan alleen ontstaan vanuit vertrouwen. Het zou mooi zijn als we met die blik eens opnieuw naar de NPO gelden kunnen kijken.
Met de NPO gelden en plannen gaan we verder op een weg die bewezen niet werkt: meer onderwijs/zorg/programma’s, minder vrije ontwikkelingsruimte voor kinderen. Alles vanuit angst/zorg/wantrouwen.
Dat vind ik slecht, want het gaat hen en de maatschappij als geheel niet verder helpen.
Ik wil dat de NPO gelden besteed worden aan vrije ontmoetings- en ontwikkelmogelijkheden voor de jeugd, en aan ouder educatie over waarom dit belangrijk is. En als het even kan ouders thuis opzoeken die hun kinderen opsluiten/niet buiten laten spelen.